Giriş
Bal qədim zamanlardan müqəddəs məhsul sayılmış, bərəkət, şəfa və bolluq rəmzi olmuşdur. O, yalnız şirin dadına görə deyil, təbiətin bəxş etdiyi müalicəvi xüsusiyyətlərinə görə də yüksək qiymətləndirilmişdir. Müxtəlif dinlərdə bal müqəddəs mətnlərdə qeyd olunur və ayinlərdə, ənənələrdə istifadə edilir.
Bu məqalədə balın İslam, xristianlıq, buddizm və digər dinlərdə hansı yer tutduğunu araşdıracağıq.
İslamda bal
İslamda bal Allahın şəfa verən neməti hesab olunur. O, Quranda və hədislərdə qeyd olunur və Peyğəmbər Məhəmməd (s.ə.s) tərəfindən müalicə məqsədilə mütəmadi istifadə olunurdu.
📖 Qurani-Kərim, ən-Nəhl surəsi, 69-cu ayə : Sonra bütün meyvələrdən ye və Rəbbinin sənə göstərdiyi yolla rahat (asanlıqla) get! (Və ya: “Rəbbinin yollarını itaətlə tut!”) (O arıların) qarınlarından insanlar üçün şəfa olan müxtəlif rəngli (ağ, sarı, qırmızı) bal çıxar. Şübhəsiz ki, bunda düşünüb dərk edənlər üçün bir ibrət vardır!
🔹 Peyğəmbər Məhəmməd (s.ə.s) bal haqqında buyurmuşdur:
— “Bal şəfadır, Quran da şəfadır. Elə isə onlardan istifadə edin.” (İbn Macə rəvayəti)
✅ Bal müsəlmanlar tərəfindən təbii dərman kimi istifadə olunur, xüsusilə mədə xəstəlikləri və soyuqdəymədə.
✅ Ruqyə (ruhani müalicə) zamanı tez-tez bal, su və qara zirə birgə istifadə edilir.
✅ Sünnət qidası sayılır – Peyğəmbərin (s.ə.s) istifadə etdiyi qidalar sırasındadır.
Xristianlıqda bal
Bibliyada bal 60-dan çox yerdə qeyd olunur. O, bolluq, Allahın mərhəməti və mənəvi doymuşluğun rəmzidir.
📖 Tanınmış ayə:
“Mən sizi süd və bal axan torpağa aparacağam.” (Çıxış 3:8)
🔹 İsa Məsih dirildikdən sonra bal və balıq yemişdir (Luka 24:42-43).
🔹 Müqəddəs Yəhya Baptist səhrada çəyirtkə və yabanı balla qidalanmışdır (Matta 3:4).
🔹 Pravoslavda 14 avqustda kilsələrdə bal müqəddəsləşdirilir – bu gün “Bal Spası” adlanır.
✅ Xristianlıqda bal mənəvi şirinliyi, Allahın mərhəmətini və vəd olunmuş torpağı simvolizə edir.
✅ Bal oruc zamanı qəbul oluna bilər, çünki heyvani mənşəli məhsul sayılmır.
Buddizmdə bal
Buddizmdə bal mərhəmət və fədakarlığın simvoludur.
🔹 Hindistanda “Madhu Purnima” (Bal günü) qeyd olunur – bu gündə Budda meymun tərəfindən bağışlanan balla qidalanmış və bu, sədaqət rəmzinə çevrilmişdir.
🔹 Məbədlərdə bəzən bal ritual təqdimatlarında istifadə olunur.
✅ Bal təmiz və bərəkətli qida sayılır, buna görə monaxlar tərəfindən qəbul edilir.
Digər dinlərdə və ənənələrdə bal
🔹 Yəhudilik: Roş Ha-Şana (Yəhudi Yeni ili) zamanı alma bal ilə yeyilir – il şirin və uğurlu olsun deyə.
🔹 Qədim Misir: Bal tanrıların qidası hesab olunurdu və dini rituallarda istifadə olunurdu.
🔹 Slavyan ənənələri: Bal suyu mərasimlərdə, medovuqa (bal içkisi) isə bayramlarda istifadə olunurdu.
Nəticə
Bal yalnız qida məhsulu deyil, həm də sağlamlıq, bolluq və mənəvi saflığın dərin rəmzidir. Fərqli dinlərdə o, Allahın bir neməti, şəfa vasitəsi və rifahın simvolu kimi hörmətlə qarşılanır.
📢 Bəs bal ilə bağlı hansı dini və ya mədəni adət sizə daha maraqlıdır? Rəylərdə paylaşın! 🐝🍯